Grad Žabljak

Grad Žabljak nalazi se na sjeverozapadu Crne Gore, u srcu Durmitorskog područja, na visini od 1450 metara nadmorske visine i predstavlja najvisočije urbano naselje na Balkanu. Smješteno je u podnožju Durmitora i okruženo sa 23 planinska vrha od preko 2200 metara, sa 18 planinskih jezera i kanjonom rijeke Tare, najdubljim u Evropi. Danas u Žabljaku i okolini živi preko 4500 stanovnika.

Prvi slovenski naziv ovoga mjesta bio je “Varezina voda”, vjerovarno zbog jakog izvora pitke vode, oko koga se i formiralo naselje. Kasnije, dobija naziv “Hanovi” ili izvorno “Anovi”, gdje su odmarali trgovački karavani. Današnji naziv Žabljak dobija zvanično 1870. god., kada je u istom danu započeta izgradnja crkve, škole i kapetanskog doma. U ratnim danima i pustošenjima stare građevine su nestale. Ostala je samo Crkva Sv. Preobraženja, podignuta u čast pobjede nad Turcima, 1862. godine. Nastanak Žabljaka pratio je i začetak nekoliko trgovačkih i zanatskih radnji i kafana. Tako je, već osamdesetih godina 19 vijeka, Žabljak predstavljao i neku vrstu tržista, što je uticalo da postepeno počne preuzimati ulogu upravnog središta durmitorskog regiona. U periodu prije Drugog svjetskog rata, Žabljak je predstavljao varošicu sa tipično planinskom arhitekturom. Već u tom periodu, jedinstvena priroda počinje da privlači veliki broj turista iz tadašnje Kraljevine Jugoslavije, ali i iz inostranstva. Posebno su, zbog svojih veza sa Crnom Gorom, bili brojni gosti iz Italije. Osim veličanstvenog prirodnog ambijenta, bogatstvo ovoga područja životinjskim svijetom i pogodnostima, koje pruža za lov i ribolov, dovodi na Žabljak i dosta zaljubljenika u ovu vrstu sporta. Tokom Drugog svjetskog rata, varošica je bila spaljena. Spaljeni su svi domovi, ustanove i ništa od ovog malog planinskog naselja nije ostalo, osim loma i zgarišta. Od tada, pa sve do današnjih dana, Žabljak se gradio i izgrađivao i postao centar zimskog turizma u Crnoj Gori. Jedinstvena i raznolika prirodna bogatstva, na ovako malom prostoru, preporučili su Žabljak za ekološku prijestonicu prve ekološke države na Svijetu. Poslanici Skupštine Crne Gore, opijeni svježim planinskim zrakom, na vanrednoj sjednici, odžanoj pod vedrim nebom, donijeli su odluku o proglašenju Crne Gore za prvu ekološku državu i jednoglasno izabrali Žabljak za njenu prijestonicu.

U okolini Žabljaka, nalazi se veliki broj sela i njihova starost je veoma različita. Neka od durmitorskih sela postoje vjekovima, dok su neka kasnije formirana. Naseljenici, koji su formirali ova naselja uvijek su birali pogodnija i zaklonitija staništa, dajući, pri tome, prednost prisojnim stranama i zelenim livadama. Jedan broj ovih sela, formirao se na mjestima gdje su prvobitno bili katuni ili neka stara naselja. Što se tiče samog stila gradnje, u tom pogledu ima značajnih razlika. Najveci broj sela je tzv. “razbijenog” tipa i kuće mogu biti dosta udaljene jedna od druge. Ima i sela gdje su kuće manje više blizu jedan drugoj, ali uopšte uzeto, sela i kuće su gradjene, bez nekog određenog reda i poretka. U durmitorskim selima, dosta je čest slučaj da sela dijele na gornje i donje, pa se ona tako i zovu. Donje selo je, po pravilu, starije selo dok je gornje nastalo vremenom, možda iz katuna ili sezonskih naselja stanovnika iz donjeg sela.

Klima

Najveći dio Durmitorskog područja ima prosječnu godišnju temeperaturu od 2 do 8 stepeni Celzijusa. Godišnje je 120 dana pod snijegom, većim od 15 centimetara, a skijaški tereni, koji su na većoj nadmorskoj visini, imaju sniježni pokrivač pogodan za skijanje 150 dana u godini.

U višim predjelima Durmitora i preko čitavog ljeta se mogu vidjeti nameti snijega, a u području Kalice je tzv. ”DEBELI NAMET”, dugačak 200 do 300 metara, na kome se može skijati i usred ljeta.

Klima ima odlike, od župske u kanjonima rijeka, preko subplaninske na visinama do 1200 metara, do tipične alpske. Zime su duge i hladne, ljeta relativno kratka i svježa, a zanimljivo je da su jeseni toplije od proljeća.

izvor durmitor.wordpress.com